Het zijn harde cijfers: 4 miljoen verzuimdagen extra per jaar en €900 miljoen aan doorbetaling loonkosten voor de werkgever (bron: TNO).
Pesten op het werk kent alleen maar verliezers.
Naast verminderde productiviteit, minder plezier en minder bevlogenheid op het werk heeft het pesten voor het slachtoffer veel meer gevolgen. Het pesten heeft invloed op de stemming op het werk, maar ook thuis. Fysieke problemen zoals hartkloppingen, hoofdpijn en hoge bloeddruk en mentale gevolgen zoals spanningsklachten, depressie en slaapproblemen zijn maar een paar voorbeelden van de gevolgen van pesten. De omgeving van het slachtoffer heeft vaak wel in de gaten dat er wat aan de hand is, maar veelal houdt het slachtoffer zelf zijn mond. 11% van de slachtoffers houdt zijn mond over het pestgedrag, uit angst voor baanverlies. In 13% van de gevallen wordt het slachtoffer gepest door zijn of haar eigen leidinggevende (Bron: CNV).
Wat valt onder pesten?
- Direct relationeel pesten: negeren, buitensluiten, niet groeten, niet reageren, weigeren samen te werken
- Indirect relationeel pesten: roddelen, vertrouwelijke informatie lekken, gezag ondermijnen
- Materieel pesten: spullen of bestanden kwijt maken, informatie achterhouden of niet doorsturen, beschadigen van eigendommen
- Verbaal pesten: vervelende opmerkingen maken, beledigen, schelden, bespotten, openlijk terechtwijzen, kritiek uiten op iemands persoonlijke leven
Bron: vormen van pesten op het werk TNO, 2015
Denk jij dat pestgedrag niet bij jou op de werkvloer voorkomt?
CNV heeft onderzoek gedaan naar pesten op de werkvloer (9 september 2020) waarin blijkt dat 26% van de respondenten te maken heeft met pestgedrag op de werkvloer.
Vooral de zorgsector (33%), ambtenaren die voor de landelijke overheid werken (32%) en mensen in de ICT sector (34%) krijgen vaker dan gemiddeld te maken met pestgedrag.
Risico’s verminderen
TNO heeft een werktool ontwikkeld waarin je als bedrijf of organisatie aan de slag kunt met pestgedrag op de werkvloer, bestaande uit drie stappen: inzicht krijgen in pestgedrag, pestgedrag herkennen en actie ondernemen. In deze werktool staan risicofactoren beschreven voor de pester, het slachtoffer en de organisatie. Een combinatie van factoren kan pestgedrag in de hand werken.
De risicofactoren voor organisaties zijn als volgt:
- Hoge werkdruk
- Te weinig werk (verveling)
- Weinig controle over het werk (de inhoud, de volgorde van taken, de werkwijze)
- Onduidelijkheden over rollen, taken en verantwoordelijkheden
- Agressie door externen
- Bepaalde organisatiecultuur (tolereren of zelfs belonen van pestgedrag)
- Sterk hiërarchische organisatiestructuur
- Mannelijke dominantie
- Gebrekkige communicatie
- Slecht georganiseerde werkprocessen
- Organisatieveranderingen
- Veranderingen in het management
- Andere samenstelling van werkgroepen en teams
- Sterke mate van bureaucratie
Wat kan je doen
Jij als werkgever bent verplicht om zorg te dragen voor je werknemer. Pesten valt volgens de Arbowet (hoofdstuk 1, artikel 1) onder ‘psychosociale arbeidsbelasting’. Werkgevers zijn op grond van deze wet verplicht om een beleid te voeren dat erop gericht is om deze vorm van arbeidsbelasting te voorkomen of te beperken.
Om te kijken of en in hoeverre pestgedrag bij jou op de werkvloer voorkomt, kan je een medewerkerstevredenheidsonderzoek laten uitvoeren (MTO) waarin vragen voorkomen over ongewenst- en pestgedrag. De Nationale Enquete Arbeidsomstandigheden (NEA) heeft hiervoor vragen opgesteld. Uiteraard ben je verplicht om de vragen anoniem te verwerken. Wel heeft de NEA. Ook in ons PMO kan je aanvullende vragen over werkomgeving, werksfeer en werkbeleving. Uiteraard behandelen wij alle informatie volgens de AVG privacywetgeving.
Het belangrijkste is om te zorgen voor een veilige en open werksfeer. Werknemers moeten weten waar zij terecht kunnen bij zorgen en wanneer zij iets willen melden. Dit kan intern geregeld zijn (leidinggevende, vertrouwenspersoon, HR-afdeling) of extern (mediation, bedrijfsarts of anders). Beespreek met je medewerkers hoe jij wilt dat er op de werkvloer met elkaar omgegaan wordt en draag dit zelf ook uit. Zo kan je elkaar aanspreken op ongewenst gedrag en voorkom je verzuim.
Meer informatie
Klik hier voor het artikel van het CNV:
https://www.cnv.nl/nieuws/cnv-onderzoek-meer-dan-twee-miljoen-werknemers-wordt-gepest-op-werk/
Klik hier voor de factsheet van het TNO
Aan de slag met pesten op de werkvloer? Doorloop dan dit stappenplan van TNO:
Meer weten over pesten op de werkvloer?